U Crnoj Gori je sačuvan relativno veliki broj pokretnih i nepokretnih kulturnih dobara, što ukazuje na činjenicu da se na ovim prostorima oduvijek težilo očuvanju svjedočanstava  koja su govorila o  prošlosti. Prvi tragovi pisanih dokumenata koji se mogu posredno odnositi na zaštitu kulturnih dobara nastali su u XIX vijeku.

 

Konzervatorska djelatnost je utemeljena Uredbom Vlade Narodne Republike Crne Gore 1948. godine kada je uz poštovanje međunarodnih principa i konvencija u očuvanju kulturnih dobara formiran Zavod za zaštitu i naučno proučavanje spomenika kulture i prirodnih rijetkosti sa sjedištem na Cetinju. Centralni registar zaštićenih spomenika kulture uveden je 1960. godine. Iste godine izvršena je dioba Zavoda za zaštitu i naučno proučavanje spomenika kulture i prirodnih rijetkosti na Zavod za zaštitu spomenika kulture i Zavod za zaštitu prirodnih rijetkosti. Novi ustav iz 1974. godine uslovio je donošenje novog Zakona o zaštiti spomenika kulture 1977. godine i novo preimenovanje ustanove u Republički zavod za zaštitu spomenika kulture. Nakon katastrofalnog zemljotresa 1979. godine i upisivanja Kotora i njegove okoline na UNESCO Listu svjetske kulturne i prirodne baštine formiran je 1980. godine Opštinski zavod za zaštitu spomenika kulture sa sjedištem u Kotoru, koji je 1992. prerastao u Regionalni zavod za područje Kotora, Tivta i Herceg Novog. Radi istraživanja, zaštite i prezentacije arheoloških nalaza, 1994. godine, osnovana je Arheološka zbirka Crne Gore sa sjedištem u Podgorici, koja je 1998. godine reorganizovana u javnu ustanovu Centar za arheološka istraživanja Crne Gore.

 

Primjenom Zakona o zaštiti kulturnih dobara iz 2010. godine, od dijela Republičkog i Regionalnog zavoda za zaštitu spomenika kulture i Centra za arheološka istraživanja Crne Gore 2011. godine formiran  je  sadašnji Centar za konzervaciju i arheologiju Crne Gore sa Područnim odjeljenjem u Kotoru.

 

 

Početak