Centar za konzervaciju i arheologiju Crne Gore
_______________________________________________
Aktuelno
_______________________________________________
u 2022. godini
_____________________
STUDY DAYS ON ANCIENT GLASS 9th – 12th June 2022
STUDY DAYS ON ANCIENT GLASS On the behalf of the Organizing Committee we are pleased to invite you to the second in a series of conferences on the theme Study days on ancient glass - ARTE-FACTUM.
|
u 2019. godini
_____________________
Sprovođenje konzervatorskih mjera i sanacija česme na Godinju, Opština Bar
Na prirodnom uzvišenju, pored seoskog puta čiji ogranak vodi ka kućama bratstva Nikač, ozidana je kamenim pločama pravougaona platforma sa kamenicom iz koje izbija voda. Pored kamenice je ugrađena ploča sa posvetom ko je izgradio česmu, godina kada je izgrađena i kome je posvećena: OVU VODU OGRADIŠE NIKAČI I VELOVOIĆI SEBI I SVOM POTOMSTVU POKOJNI NIKO PRELOV NIKAČ PRILOŽI ZA SVOJU DUŠU 35 TAL. G. 1896. Glavni dio česme je omeđen kamenjem koji prati brdoviti teren i širi se lijevo i desno prateći put koji tuda prolazi. Ispred dijela gdje voda izvire ozidane su dvije kamenice koje usmjeravaju dalji tok vode. Na osnovu zatečenog stanja, stručni tim CKACG je utvrdio da je primarno potrebno sprovesti određene konzervatorske mjere, koje imaju cilj da povrate statičku stabilnost međe kojom je okružen lokalitet, pogotovo u dijelu iznad česme , gdje postoji prijetnja obrušavanja terena. Planirane konzervatorske i sanacione mjere sprovedene su uz poštovanje konzervatorskih principa, na način koji ne umanjuje zatečene kulturne i ambijetalne vrijednosti. |
Sprovođenje konzervatorskih mjera na ikonostasu crkve Sv. Trojica, Opština Pljevlja, III i IV faza
U ovoj fazi sprovođenja konzervatorskih mjera glavni procesi rada odnosili su se na: izradu i montiranje nove noseće konstrukcije, montiranje elemenata iz zone sokla, Carskih dveri i prestonih ikona. Carske dveri, nadverje i rezbarene kolonete, demontirane u I fazi su konzervatorski tretirane u Ateljeu za konzervaciju štafelajnog slikarstva, živopisa, mozaika i drveta. Obzirom da je prvobitna noseća konstrukcija bila u jako lošem stanju očuvanosti i nestabilna u Ateljeu JU Centra za konzervaciju i arheologiju Crne Gore izrađena je nova. Svi elementi noseće konstrukcije uzrađeni su sistemom laminacije. |
Konzervatorska istraživanja i sprovođenje konzervatorskih mjera na novootkrivenom mozaik, Duklja, Glavni grad Podgorica
Radovi na dijelu lokaliteta Duklja, opština Podgorica, sprovedeni su u skladu sa konzervatorskim standardima koji je baziran na detaljnom prikupljanju podataka i analize radi budućeg adekvatnog sprovođenja mjera novootkrivenog mozaika. Prvi zaključak, stečen nakon uvida u zatečeno stanje da je mozaik koji se nalazi u prostoriji 13 A u lošem stanju očuvanosti, i da je bilo rizično na njemu sprovesti i najblaže metode uklanjanja nečistoća zbog loše vezanosti tesera sa nosećim malterom. U periodu sprovođenja mjera na lokalitetu uklonjeno je rastinje i raščišćena je kompletna zona objekta IX, ukonjene su zaštitne obloge mozaika i nevezana zaprljanja sa površine mozaika. Izvršeno je detaljno arhitektonsko snimanje postojećeg stanja mozaika kao i njegova digitalizacija, kao i ručno arhitektonsko snimanje i digitalizacija. |
Sprovođenje konzervatorskih mjera na ostacima Vile rustike sa mozaikom, Mirište, Petrovac, Opština Budva, II faza
Na lokalitetu Mirište u Petrovcu, opština Budva, sa sprovođenjem konzervatorskih mjera započeto je 06. 11. 2019. godine. Arheološka istraživanja na lokalitetu Mirište završena su 2011. godine. Međutim, godinu dana nakon sveobuhvatnih sanacionih mjera (čak i onih koje su ostale i poslije arheoloških istraživanja iz 2011. godine), zatečeno je vrlo loše stanje lokaliteta. O zatečenom stanju CKA je u pisanoj formi sa foto dokumentacijom zatečenog stanja obavijestio i lokalnu Upravu. |
|
Zaštitna arheološka istraživanja ostataka kasnoantičke-ranohrišćanske bazilike, Opština Bar
Zaštitna arheološka istraživanja ostataka crkve u Zaljevu, opština Bar u periodu od 27.11-25.12.2019. godine |
|
Zaštitna arheološka istraživanja u Rudniku uglja Pljevlja
Posljednjih godina, Rudokop Potrlica u Pljevljima, bio je mjesto intenzivnih arheoloških istraživanja, koja su ukazala na prisustvo više kulturno-hronološki raznovrsnih praistorisjih nalazišta, počev od neolita i metalnog doba, pa sve do lokaliteta kasnijih epoha. U slučaju praistorijskih humki - dviju zatvorenih cjelina arheoloških inventara koje su terenski proučavane tokom tri mjeseca, dobijen je uvid o produženoj refleksiji socijalnih, ekonomskih i kulturnih uticaja, koji su ostavili posledice na društveno ustrojstvo i ideološko-vjerska shvatanja plemenskih zajednica, od bronzanog, kroz gvozdeno doba i rimske uticaje. Oformljene na međusobnoj udaljenosti od samo nekoliko metara, ova dva tumula su funkcionisala kao komplementarni djelovi složenijeg prostornog konteksta. Dimenzije njihovih prečnika, trideset i dvadesetpet metara, svrstavaju ih u grupu velikih, a koncepti njegovih gradnji su različiti i sadrže više elemenata. Gledajući od periferije prema centru, Tumul 1 ima formiran ležeći kružni prsten od rječnog oblutka, koji je simbolično obilježavao i zatvarao unutrašnju zonu namijenjenu za sahrane. Drugi element, sazidan na nešto višem nivou je kružni zid, građen u tehnici „suhozida“ od krupnijeg rječnog kamena - belutka, čija konstruktivna cjelina daje utisak simbolične barijere zaštite prostora sa grobovima koja onemogućava pokojnicima da se „vrate u sferu materijalnog vijeta“. Treći element su zone sahrane na crnoj, ugljenisanoj zemlji, preko koje je nasut sloj krupnog i usitnjenog kamena u funkciji „plašta“. Tumul 2 uz samu ivicu rudničkog kopa, obilježio je znatno uži suhozidni prsten, koji čini izolovanu sredinu sa tragovima lomače i ostacima spaljenog pokojnika, sakupljenog i pokopanog još u užarenom stanju, sa preostalim garom, pepelom, dogorjelim djelovima drveta i kosti. Cijelom pogrebnom ritualu, prethodilo je formiranje platforme od zagasito crne zemlje, ali i sahrana još jednog inhumiranog pokojnika – žrtvovanog pratioca u opruženom stavu, na mnogo nižem nivou od glavne, u očigledno uslovljenoj vezi. |
Izrada studije i menadžment plana Duklje, Glavni grad Podgorica
Izradom Menadžment plana arheološkog lokaliteta Duklja biće određena dinamika arheoloških istraživanja (obzirom da je u procentima istražena veoma mala teritorija), sprovođenje konzervatorskih mjera (kratkoročno, dugoročno i kontinuirano), kao i moguće rekonstrukcije. Pilikom izrade obratiće se pažnja na sve potrebne elemente koji bi unaprijedili valorizaciju lokaliteta na najbolji mogući način. Očekuje se da do sredine marta bude završen Menadžment plan arheološkog lokaliteta Duklja. |
|
Radionica "AKA- kulturni dijalog"
Radionica pod nazivom "AKA- kulturni dijalog" je ideja tima, oformljenog ispred JU Centra za konzervaciju i arheologiju i predstavlja ulog u rješavanje pitanja prezentacije i valorizacije lokaliteta izuzetnih kulturnih, ambijentalnih, istorijskih, arheoloških, arhitektonskih, estetskih vrijednosti kakav je Svač, koji zavrjeđuje veliku pažnju stručne javnosti u oblasti arheologije, konzervacije i arhitekture. Ideja okosnica je da se pokrene dijalog među komplementarnim strukama i među generacijama u cilju definisanja novih paradigmi i iznalaženja diskursa u oblasti kulturne baštine. Naime, riječ je o radionici na kojoj su učešće uzeli studenti i profesori sa arhitektonskih fakulteta, uz podrušku stručnih lica iz navedenih oblasti. Studenti arhitekture su kadrovski resurs i motivatori za uspješnu implementaciju projekata od nacionalnog i internacionalnog značaja. Intencija je da radionica dobije epitet tradicionalne i da dijalog preraste nacionalne okvire.Prva AKA radionica je održana u Ulcinju u periodu od 30.09- 03.10. 2019. godine, tema radionice su bili arhitektonski ostaci monumentalnog zdanja crkve Sv. Marije na Svaču, kojom se ujedno i pokrenuo kulturni dijalog. |
Sanacija Spomenika potopljenim dobrovoljcima kod Medove, Prijestonica Cetinje
Spomenik se sastoji od stepenika i postolja na kome se nalazi bronzana skulptura vile. Vila je prikazana sa osvetničkim mačem u desnoj ruci i lovorovim vijencem u lijevoj koji simbolično spušta na glave žrtava. Pogled joj je okrenut ka Lovćenu - simbolu slobode sa kojeg se prostire pogled na more, u kojem su tragično stradali, i zapadu – odakle su krenuli crnogorski dobrovoljci. U toku je izrada projekta sanacije Spomenika potopljenim dobrovoljcima kod Medove, koja će se dostaviti Upravi za zaštitu kulturnih dobara na saglasnost. Ostvaren je uvid u dokumentaciju Uprave za zaštitu kulturnih dobara, prikupljene su informacije o prethodnim radovima na predmetnom kulturnom dobru. |
Sanacija Spomen-biste Marku Mašanoviću, Istorijsko jezgro Cetinje, Prijestonica Cetinje
Konzervatorska ispitivanja postamenta Spomen-biste odnosila su se na tačno utvrđivanje postojanosti nataloženog sloja atmosferskih nečistoća i tvrdokornosti raznih vrsta lišajeva na njima, te analize tehnike nanošenja i vrste bojenog sloja na uklesanim imenima.Kod betonskog postamenta ispitivanja su išla u pravcu utvrđivanja vrste gradivnog materijala, nivoa statičke stabilnosti pojedinih oštećenja i analize sastava maltera. Takođe je konzervatorskim ispitivanjima obuhvaćena i bronzana bista, gdje je bojeni nanos kojom je premazana bista u dva navrata podvrgnut hemijskoj probi uklanjanja istog i njena dalja zaštita. Prilikom implementacije konzervatorskih mjera, sve faze rada propraćene su izradom foto i analogne dokumentacije. |
|
Arheološka i konzervatorska istraživanja Žabljaka Crnojevića, Prijestonica Cetinje, II faza
Sistematska arheološka istraživanja na lokalitetu Žabljak Crnojevića predstavlja nastavak istaživanja započetih prošle godine. U toku kampanje otvorene su tri sonde. Ove godine je odlučeno da se sonde ne zatvaraju, već su ograđene, kako bi se narednih godina sistematska arheološka istraživanja nastavila i u potpunosti sprovela, čime bi se odredile sve hronološke faze, na osnovu čega bi se realizovali konzervatorsko - restauratorski radovi, a utvrđenje revitalizovalo i u potpunosti valorizovalo. Svi pokretni arheološki nalazi pronađeni tokom realizacije projekta na terenu su obrađeni, sortirani i deponovani radi dalje stručne obrade i konzervacije u Centru za konzervaciju i arheologiju Crne Gore. |
|
Sanacija Spomen-ploče, posvećena bitci na Košćelina, Prijestonica Cetinje
Zona kulturnog dobra koju čine prirodno formirana stijena, obrasla je u nekultivisano rastinje. Usljed negativnih dejstava atmosferalija i slijeganja terena došlo je do pucanja prirodne stijene na kojoj je postavljena ploča. Kamena ploča dimenzija 80 x 62 cm koja je malterom aplicirana na prirodnu stijenu, u lošem je stanju očuvanosti, na više mjesta oštećena, evidentne su i brojne izmjene koje je pretrpjela. Sprovođenje konzervatorsko- restauratorskih mjera odvijalo se po sledećim fazama: pripremni radovi, konzervatorska ispitivanja, uklanjanje vezanih i nevezanih nečistoća sa Spomen-ploče, saniranje malternog okvira, restauracija fizičkih oštećenja i uklanjanje bojenih premaza sa uklesanih slova i plitke kamene plastike, restauracija bojenog sloja na uklesanim slovima teksta, impregnacija, završni i zaštitni radovi i izrada foto i analogne dokumentacije. |
Izrada konzervatorskog projekta i sprovođenje konzervatorskih mjera na Mostu knjaza Danila na Mrtvici, Opština Kolašin, I faza
Na putnom pravcu između Međuriječja i Mrtvog dubokog, na rijeci Mrtvici, a iznad Zelenog vira sagrađen je kameni most, atribuisan kao Danilov most. Na osnovu spomen ploče, urađene u stijeni na sjevernoj strani mosta, saznaje se godina završetka izgradnje, odnosno 1858. godina. Locirana je problematična zona na južnoj strani, koja atmosveralije i zemljane nanose direktno nanosi na partiju ogradnog zida i dalje se nastavlja na most. Formiran je privremeni odvodni kanal kako bi ublažio udare i usmjerio atmosferalije. Kaldrma je u dobrom stanju očuvanosti. Stoga, prilikom sprovođenja mjera na mostu kaldrma će biti u potpunosti otkrivena i tretirana. Ogradni zid na južnoj strani prilikom sanacije nije nastavljen na prvobitni, odnosno temeljna stopa rekonstruisanog zida je pomjerena za 12cm, što je izazvalo pucanje spojnica i pomjeranje gradivnog sloga. Preventivne mjere sprovedene su i na spomen ploči, a detaljan tretman biće sproveden u skladu sa budućim Konzervatorskim projektom. Konzervatorski projekat je u izradi i biće predat Upravi za zaštitu kulturnih dobara. |
Podvodna arheološka istraživanja i valorizacija podvodnih lokaliteta 2017 – 2019, III faza
U periodu 2017-’19. god. realizovana su podvodna arheološka istraživanja u crnogorskom priobalju, od Prevlake do ušća rijeke Bojane, zahvaljujući kojem je po prvi put od 1972. god. kad je uspostavljena zaštita dva od ukupno dvadesetdevet podvodnih lokaliteta, dobijena značajna baza podataka arheoloških ležišta i tragova plovidbi prvih jedrenjaka, antičkih brodova sa teretima amfora, pojedinačnih nalaza olovnih i željeznih sidara, olupina i opreme parobrodova. Kompleksno složen i zahtjevan ronilački istraživački projekat od nacionalnog značaja je podrazumijevao sprovođenje svih neophodnih prospekcija i procjena trenutnog stanja ranije poznatih nalazišta, utvrđivanje tipoloških i hronoloških odrednica novootkrivenih lokaliteta i njihovih prostornih granica. |
|
Sanacija spomen grobnice sa bistom Jovana Tomaševića, Prijestonica Cetinje
Sprovođenje konzervatorsko-restauratorskih mjera odvijalo se po sledećim fazama: pripremni radovi, konzervatorska ispitivanja, uklanjanje žila koji podrivaju mermernu konstrukciju spomenika, uklanjanje vezane i nevezane nečistoće sa mermernih blokova, konzervatorska obrada kalcifikata na mermernom spomeniku, saniranje betonskog postamenta na kome se nalazi mermerni spomenik, odtranjivanje starih fuga, i obnavljanje novih na sastavu mermernih elemenata, restauracija bojenog sloja na uklesanim slovima, završni i zaštitni radovi, izrada foto i analogne dokumentacije. |
|
Arheološka i konzervatorska istraživanja lokaliteta Gradina u Risnu, Opština Kotor
Sistematska arheološka istraživanja na Gradini u okviru međunarodnog projekta Risinium Prijestonica kraljice Teute u periodu od 10.06-12.07.2019. godine. Ovogodišnja arheološka istraživanja lokaliteta Gradina sprovedena su otvaranjem više sondi. Pronađeno je 29 inventarskih nalaza od keramike, stakla, metala, kamene plastike, kamena, doprozornik, đulad i novac. Neophodno je izdvojiti pronalazak jednog očuvanog natpisa na starogrčkom jeziku u 10 redova sa pomenom blagajnika hrama boga Medaura, kako je pokazao preliminarni prevod. |
|
Geofizička, arheološka i konzervatorska istraživanja tri lokaliteta sa stećcima, Opština Žabljak i Opština Plužine, II faza
Detaljna biološka i hemijska kao i geološka analiza izvršena je u periodu 2018. godine na sva tri lokaliteta. Na osnovu analiza i datih preporuka od stručnjaka iz navedenih oblasti (saradnja sa PMCG) u periodu 2019. godine, na lokalitetima (opština Žabljak) nastavljena su istraživanja i neinvazivne konzervatorske probe u cilju uklanjanja pojedinih vrsta lišajeva. Nakon ovogodišnjih istraživanja na lokalitetima se povećao broj otkrivenih grobnica koje su vremenom utonule u zemljište i obrasle vegetacijom. Taj porast se posebno istakao na lokalitetu Bare Žugića u opštini Žabljak. Takođe je pomogao i geofizički nalaz terena koji je ukazao na postojanje kamenih blokova. |
|
ARHEOLOŠKa ISTRAŽIVANjA SREDNjOVJEKOVNOG BRSKOVA NA LOKALITETU DOGANjICE U MOJKOVCU, 2019. GODINE
Javna ustanova Centar za konzervaciju i arheologiju Crne Gore, na osnovu Rješenja Uprave za zaštitu kulturnih dobara br. UP/I 03-153/2014-14 od 16. 05. 2019. godine, nastavila je arheološka istraživanja na lokalitetu Brskovo - Doganjice u Mojkovcu.Arheološka istraživanja lokaliteta Doganjice, odnosno mjesta gdje se nalazio trg i naselje Brskovo obuhvatila su radove na iskopavanju prostorije dimenzija 6,20 x 2,80 m, otkrivene 2017. godine. Uklanjanjem sloja u prostoriji otkrivena je nekropola na redove koja se sastojala od 14 grobova. Brskovska kosturnica za sada obećava da bude najveći uzorak srednjovjekovne populacije na Balkanu. U ovogodišnjim istraživanjima vršena su sondiranja istočnog dijela Doganjica kako bi se odredile istočne granice naselja. Istraživanja su realizovana u periodu od 20. 06. do 20. 08. 2018. godine. Cilj istraživanja je bio istražiti u potpunosti prostor koji zahvata prostorija i sondama pronaći nove objekte, za buduća iskopavanja. |
|
Arheološka i konzervatorska istraživanja lokaliteta Municipium S.... i sprovođenje preventivnih mjera zaštite, Komini, Opština Pljevlja, II faza
Istraživan je prostor na sjeveroistočnoj strani grada (katastarska parcela 35 K.O. Sumani), u potpunosti definisan objekat sa hipokaustom. Istraživanjem na sjevernoj i sjeverozapadnoj strani van objekta sa hipokasustom pronađen je veliki broj artefakata, fragmenata grnčarije, novca i drugih metalnih predmeta. Uporedo su rađeni i sanacioni i preventivni radovi na lokalitetu Municipium S. Preventivnim konzervatorskim mjerama se vrši konsolidacija, stabilizacija i očuvanje izuzetno vrijedne kulturne baština koja je pod rizikom od devastacije, uzrokovane različitim prirodnim i antropogenim faktorima. |
|
Sprovođenje konzervatorskih mjera sanacije na lokalitetu Svač, Opština Ulcinj (objekat A1)
Radovi na dijelu lokaliteta (kulturnom dobru), Svač, opšina Ulcinj, sprovedeni su u skladu sa konzervatorskim standardima sanacije, koji je baziran na stilsko hronološkoj analizi i konzervatorsko-arheološkim istaživanjima sprovedenim u periodu 2012. godine. |
Sanacija Spomenika palim borcima i strijeljanim rodoljubima iz bratstva Vojvodića, Crmnica, Prijestonica Cetinje
Stručni tim Centra za konzervaciju i arheologiju Crne Gore je izašao na teren i otpočeo sprovođenje konzervatorskih mjera na kulturnom dobru Spomenik palim borcima i strijeljanim rodoljubima iz bratstva Vojvodića, Radomir, Crmnica, Opština Cetinje. Priprema terena obuhvatila je obezbjeđenje i transport komponenti potrebnih za izradu skele, kao i materijala potrebnog za sprovođenje konzervatorskih mjera. Uklonjena je vegetacija u bližoj okolini kulturnog dobra, kao i sa stepeništa spomenika. Uklonjene su trošne betonske fuge, kao i nečistoće sa kamenog stepeništa i mermernih komponenta spomenika mehaničkim putem. Učvršćeno je 5 mermernih ploča na obelisku spomenika. Sprovedena je izrada armiranog ojačanja na bazisu spomenika kao i izrada replika za 3 oštećene mermerne ploče. Zaštitile su se mermerne komponente spomenika od spoljnih uticaja. Sprovođenje konzervatorskih mjera je u svim fazama pratila izrada foto i analogne dokumentacije. |
Sprovođenje konzervatorskih mjera na ikonostasu crkve Rođenja Bogorodice u Cetinjskom manastiru, Prijestonica Cetinje, IV faza
Shodno konzervatorskom projektu, stručni tim konzervatora Ateljea za konzervaciju štafelajnnog slikarstva, živopisa, mozaika i drveta su nakon uspješno sprovedene I, II, III faze konzervatorskog tretmana na ikonostasu Bogorodičine crkve Cetinjskog manastira nastavili rad u sklopu IV faze. |
|
Izložba ΣYNÉXEIA – CONTINUUM – TRAJANJE
Nastavak izložbe iz 2018. godine, koja prezentuje rezultate sistematskih arheoloških istraživanja u Risnu u periodu od 2014-2018. godine u okviru međunarodnog projekta Risinium prijestonica kraljice Teute kroz postavku pedeset pokretnih arheoloških nalaza, katalog, bookmarkere i dvadeset panoa pod pokroviteljstvom Ministarstva kulture. Izložba je prezentovana u Staroj biblioteci na Univerzitetu u Varšavi. Na otvaranju, pored autora dr Dejana Gazivode, prisutnima su se obratili i rektor Univerziteta u Varšavi prof. dr Marcin Palys, ambasador Crne Gore u Poljskoj gospodin Budimir Šegrt i mr Januš Reclav zamjenik direktora Centra za arheološka istraživanja jugoistočne Evrope Novae. Izložba je otvorena 04.04. 2019. godine i trajala je do 24.04.2019. godine. |
|
Sprovođenje konzervatorskih mjera sanacije eksterijera i enterijera crkve Sv. Blagovještenja u Jeksi, Rijeka Crnojevića, Prijestonica Cetinje, III faza
Ovogodišnji radovi predstavljaju nastavak realizacije projekta. U ovoj fazi realizacije glavni procesi rada odnosili su se na: nanošenje plombi, uklanjanje površinskih nečistoća, praškastih soli sa dijela živopisa, zaštita otvora od atmosferalija. Nakon čišćenja i pripremanja terena pristupilo se uklanjanju nečistoća, određivanju i obilježavanju potklobučenja na živopisu, obrađivanju ivica i pripremama za nanošenje plombi, perdašenje plombiranih površina, postavljanje pulpe na prikazima likova, uklanjanje praškastih soli sa većeg dijela živopisa, uklanjanje mrežastih i staklastih soli sa manjeg dijela živopisa, uklanjanje nečistoća i malterisanje skrivnice, izrada i malterisanje okapnika na prozorskim otvorima i vratima, privremeno zatvaranje otvora u gornjoj zoni oltarske apside i istočnom zidu južne pjevnice. |
|
Zaštitna arheološka istraživanja Gradskih bedema-ostatci Onogošta
Istraživanja je finansiralo Ministarstvo kulture Crne Gore a u cilju zaštite, prezentacije i valorizacije kulturnog dobra. Istraživanja su obavljena u Elaboratom predviđenom terminu i to od 11. marta do 18. maja 2019. godine. Cilj istraživanja je da se definišu nepoznati elemenata arhitekture kulturnog dobra te da se upotpune saznanja o stratigrafiji i hronologiji. Očekujemo da na ovaj način dođemo do neophodnih podataka za izradu projekta konzervacije i prezentacije kulturnog dobra, kao i materijalnih ostataka koji bi nam definisali hronologiju nalazišta. |
Izrada konzervatorskog projekta i sprovođenje konzervatorskih mjera na kulturnom dobru, Citadela Ulcinj
U periodu od 05.02- 04.02.2019. godine sprovedene su sljedeće aktivnosti: |
|
© Centar za konzervaciju i arheologiju 2020 ©